Podczas konsultacji urologicznej lekarz specjalista przeprowadza rozmowę o dolegliwościach, z którymi zgłosił się pacjent. Wizyta może opierać się na wywiadzie i zaleceniu monitorowania objawów – jak przy nietrzymaniu moczu – w perspektywie dłuższego czasu. W większości przypadków podczas wizyty pacjent jest proszony o odsłonięcie do badania tułowia od piersi do połowy ud. Lekarz zaczyna od oglądania tych okolic, a następnie przechodzi do badania fizykalnego, czyli uciskania dłonią okolic lędźwiowych i podbrzusza w celu zorientowania się o umiejscowieniu choroby, obecności bólu i jego natężenia. Badanie przeprowadza się zwykle w pozycji leżącej na plecach, czasami może zostać przeprowadzone na stojąco. Mężczyzn często bada się przez kiszkę stolcową. Badanie u kobiet przeprowadza się na fotelu ginekologicznym. W trakcie wizyty lekarz może pobrać materiał w formie wymazu do analizy diagnostycznej – jest to dodatkowo płatne badanie.

Do kompetencji urologa należy leczenie następujących schorzeń:

• stany zapalne w obrębie męskich i żeńskich narządów płciowych,
• zapalenia dróg moczowych,
• choroby męskich zewnętrznych narządów płciowych, między innymi stulejka, załupek, wnętrostwo czy wodniak jądra,
• nieprawidłowości w pracy pęcherza (popuszczanie moczu lub problemy z jego wydalaniem),
• zaburzenia erekcji,
• kamica nerkowa,
• łagodny przerost prostaty,
• żylaki powrózka nasiennego,
• nowotwory prostaty, jąder, nerek oraz pęcherza moczowego – początkowe stadia

W konsekwencji wizyty lekarz ustala tok leczenia, może również wskazać konieczność przeprowadzenia zabiegu.